Acht kunstenaars maken kans op de eretitel Kunstenaar van het jaar 2026. Het zijn in alfabetische volgorde: : Lotta Blokker, Jeroen Henneman, Scarlett Hooft Graafland, Theo Jansen, Ana Oosting, Levi van Veluw, Ronald Westerhuis, Jenny Ymker. De acht finalisten zijn uit vijfentwintig halve finalisten gekozen door een panel van circa honderd professionele kunstkenners.
Twee kunstenaars, Lara de Moor en Simon Schrikker waren in eerste instantie niet genomineerd maar zijn dankzij de wildcards van het publiek in de halve finale en nu dus in de finale terecht gekomen.
Een korte toelichting op elke finalist:
Beeldhouwer Lotta Blokker is bekend om haar expressieve, figuratieve sculpturen van mensen. Haar werk sluit aan bij de klassieke traditie van beeldhouwkunst, maar met een eigentijdse, emotionele lading. Ze werkt voornamelijk in brons en klei en haar beelden zijn vaak realistisch, maar bevatten ook vervormingen of spanningen die gevoelens van pijn, kwetsbaarheid of verstilling oproepen. Blokkers werk wordt internationaal tentoongesteld en is geliefd vanwege de combinatie van klassieke schoonheid en rauwe emotie. Titelhouder van Kunstenaar van het jaar 2022.
Veelzijdig beeldend kunstenaar Jeroen Henneman geniet als schilder, tekenaar, graficus en objectmaker maar ook als theater- en televisiemaker in binnen- en buitenland bekendheid. Zijn oeuvre is zoals gezegd veelzijdig, maar hij is vooral beroemd geworden door zijn ‘staande tekeningen’ – driedimensionale kunstwerken die eruitzien als tekeningen in de ruimte. De objecten van Henneman bevragen de wereld van de dingen-om-ons-heen op een filosofische manier. Dat dit niet zonder lachen hoeft kenmerkt de kunstenaar en pleit ook voor hem. Titelhouder van Briljanten kunstenaar van het jaar 2024.
Fotograaf, beeldenmaker, onderzoeker Scarlett Hooft Graafland. Ze maakt kunst die balanceert tussen fantasie en realiteit, met een sterke visuele impact én diepere culturele of ecologische lagen. Haar foto’s nodigen uit tot verwondering, maar zetten ook aan tot nadenken over de menselijke invloed op de wereld. Ze is internationaal bekend om haar poëtische, surrealistische fotografie, vaak gemaakt op afgelegen en ongerepte locaties. Haar werk bevindt zich op het snijvlak van fotografie, performance en landschapskunst.
Theo Jansen is bekend om zijn fascinerende ‘Strandbeesten’ – kinetische sculpturen die op windkracht over het strand kunnen lopen. Hij combineert zijn achtergrond in de natuurkunde met een sterke artistieke visie. Zijn Strandbeesten beschouwt hij als nieuwe levensvormen, die hij zelf ontwikkelt en laat evolueren. De bewegingen van deze creaties zijn gebaseerd op natuurkundige principes, maar hun uiterlijk en gedrag doen bijna dierlijk aan, wat ze een poëtische en levendige uitstraling geeft. Jansen werd bekroond tot Kunstenaar van het Jaar 2018 en ontving in 2017 de titel Briljanten Kunstenaar van het Jaar.
Installatiekunstenaar Ana Oosting heeft een passie voor biologie en wil het gevoel van verwondering bij toeschouwers oproepen, terwijl ze het menselijk perspectief bevraagt. Wat haar prikkelt hoeft niet altijd serieus te zijn – het mag ook absurd zijn, of iets waar zij zelf om moet lachen. In haar werk vervaagt de grens tussen kunst en wetenschap, tussen mens en omgeving. Haar installaties ervaar je niet alleen met het oog, maar met het hele lichaam – in beweging, in ruimte, in tijd.
Multidisciplinair kunstenaar Levi van Veluw maakt werk dat speelt met de grenzen tussen lichaam, ruimte en identiteit. Hij gebruikt vaak zijn eigen lichaam als canvas en onderdeel van zijn kunstwerken, waarbij hij texturen en patronen aanbrengt die vervreemding en transformatie oproepen. Zijn kunst daagt de kijker uit om anders te kijken en zet aan tot nadenken over hoe wij onszelf en onze omgeving waarnemen. Door fotografie, sculptuur en installaties te combineren, creëert hij een zintuiglijke ervaring waarin realiteit en illusie samensmelten. Het werk van Van Veluw is internationaal tentoongesteld in toonaangevende musea en instellingen over de hele wereld. Tevens titelhouder van Talent van het jaar 2014.
Ronald Westerhuis is internationaal actief als maker van landschapskunst en abstracte sculpturen. Zijn werk is te vinden in de openbare ruimte, musea en particuliere kunstcollecties. De liefde voor roestvrij staal als materiaal ontstond bij Westerhuis toen hij werkzaam was op booreilanden in de Noordzee. Daar leerde hij het staal en de verweerde buizen kennen, die de basis vormen van zijn kunstwerken. Zijn visie Size does matter! (grootte is niet bepalend voor de kwaliteit van een sculptuur maar wel voor haar impact) resulteert in voornamelijk werken in groot formaat. Het Nationaal monument MH 17 is ook van zijn hand.
Kunstenaar Jenny Ymker richt op textiel en ambacht, waarbij ze traditionele technieken combineert met moderne concepten. Ze ensceneert zichzelf in vreemde, maar herkenbare situaties die ze fotografeert en vervolgens laat verweven tot gobelins – geweven wandtapijten. In haar werk onderzoekt Ymker thema’s als vervreemding en eenzaamheid en creëert ze een visueel universum waarin elke scène uitnodigt tot contemplatie en persoonlijke interpretatie. Met textiel vertelt ze verhalen en raakt ze maatschappelijke thema’s aan, waarbij ambacht en conceptuele kunst samenkomen.
Op vrijdag 7 november worden, naast de nieuwe Kunstenaar van het jaar, het Talent van het jaar en de Briljanten Kunstenaar van het jaar bekend gemaakt.
De verkiezing
De verkiezing Kunstenaar van het Jaar beleeft dit jaar haar drieëntwintigste editie. De verkiezing is een van de oudste en grootste verkiezingen op het terrein van beeldende kunst in Nederland. Door de gefaseerde opzet met vier verkiezingsrondes, waarbij gedurende de looptijd van de verkiezing zowel een panel van deskundigen als het publiek hun stemmen uitbrengen, het omvangrijke panel en het grote aantal uitgebrachte stemmen door het publiek, biedt de uitslag een goed beeld van de mate waarin Nederlandse kunst en kunstenaars in brede kring gewaardeerd worden.
——————————————————————————–
Voor de redactie:
– De verkiezing Kunstenaar van het Jaar wordt dit jaar voor de drieëntwintigste maal georganiseerd door Stichting Kunstweek.
– Alle in voorgaande jaren gekozen Kunstenaars van het jaar, Talenten van het jaar en Briljanten kunstenaars van het jaar, vindt u hier: www.kunstenaarvanhetjaar.nl
– Meer informatie: Raoul Locht (voorzitter Stichting Kunstweek), info@kunstweek.nl of telefoon 0162 58 09 09
Stichting Kunstweek staat voor de collectieve promotie van beeldende kunst en heeft als primaire doelstellingen het vergroten van de belangstelling voor beeldende kunst in het algemeen en van de bekendheid van Nederlandse beeldend kunstenaars en hun werk in het bijzonder; het bevorderen van kunst kijken, kopen, huren en verzamelen, mede door stimulering van galerie- en museumbezoek; het verschaffen van inzicht in de mate waarin Nederlandse beeldend kunstenaars, door de tijd heen, worden gewaardeerd; het ondersteunen van instanties die activiteiten ontplooien in de beeldende kunstsector en het initiëren van publicaties en discussies over beeldende kunst.